نقش ارزشهای غیرمعرفتی در ارزیابی معرفتی نظریه‌های علمی
نویسنده
چکیده مقاله:
مهدی گلشنی استدلال کرده است که نه‌تنها جهت‌دهی تحقیق‌های علمی و کاربرد‌های علم تحت تأثیر باور‌های دینی قرار می‌گیرد (جهت‌‌مندی علم)، بلکه در فرآیند توجیه و ارزیابی نظریه‌های بنیادی علمی گزاره‌‌های دینی نقش دارند (غرض‌مندی علم). میکائیل استنمارک تنها در ادعای اول با گلشنی موافق است و علیه ادعای دوم استدلال کرده است. در این مقاله سعی میشود نشان داده شود که به‌نحو علی‌الاصول ارزشهای غیرمعرفتی، همچون ارزشهای دینی، در ارزیابی نظریه‌های علمی نقش غیرمستقیم دارند. در این راه از تعیّن ناقص گذرای نظریه‌ها و استفاده از آن در مورد تعبیر‌های استاندارد و بوهمی از مکانیک کوانتومی، به‌عنوان مطالعه‌ای موردی، استفاده خواهد شد.
منابع مشابه
نقش ارزش های غیرمعرفتی در ارزیابی معرفتی نظریه های علمی
مهدی گلشنی استدلال کرده است که نه تنها جهت دهی تحقیق های علمی و کاربرد های علم تحت تأثیر باور های دینی قرار می گیرد (جهت مندی علم)، بلکه در فرآیند توجیه و ارزیابی نظریه های بنیادی علمی گزاره های دینی نقش دارند (غرض مندی علم). میکائیل استنمارک تنها در ادعای اول با گلشنی موافق است و علیه ادعای دوم استدلال کرده است. در این مقاله سعی می شود نشان داده شود که به نحو علی الاصول ارزش های غیرمعرفتی، همچ...
متن کاملنوس:دانشِ علمی برهان‌ناپذیر و مَلَکه‌ی معرفتی ارسطو
ارسطو در فصل پایانی کتاب دوم تحلیلات ثانوی (بعد از این ت. ث.) در باب آرخایِ دانش علمی (اپیستمه) دو پرسش میپرسد و سپس به هر دو پرسش پاسخ میدهد. نوس مفهوم محوری هر دو پاسخ اوست. اما از آنجا که سخن او در باب نوس به اندازهی کافی روشن نیست درک منظور او مستلزم روشنگری در باب چیستی نوس است. در هر دو پاسخ او، و البته در جاهای دیگر نیز، نوس هکسیس نفس معرفی میشود اما او در پاسخ دوم به گونهای سخن میگ...
متن کاملتصویرگری علمی و ارزشهای هنری
گشتن به دنبال آنچه که نیست و گشتن به دنبال آنچه که هست، و دست تمام عالم بند است به این «آنچه که نیست» و «آنچه که هست». دیر زمانی است که این دست در بند است، به انداز? تمام سن زمین، از ازل (که تاریخ تولد زمین است) تا اَبد (که زمان مرگش فرا رسد)، که آن هم بر همگان پوشیده است، چون خدا شیطنت می کند و راز مرگ را بر ما پوشیده می دارد. چه به جا شیطنت می کند که اگر نمی کرد، چه می کردیم با غصه و نگرانی و ...
15 صفحه اولمدخلیت عوامل غیرمعرفتی در تجربۀ دینی و امکان پژوهش علمی در باب آن
چکیده بررسی اعتبار تجربه‌‌های دینی و برشمردن ویژگیهای آن، از دیرباز ذهن فیلسوفان دین را متوجه خود ساخته است. ازآنجا که برخی پژوهشهای علمی حاکی از تأثیرگذاریِ عواملی غیرمعرفتی همچون موسیقی، مراقبه و... بر تجربۀ دینی هستند، مقالۀ حاضر علاوه بر برشمردن و تحلیل آنها، در پی احصای تأثیراتی است که از بروز این تجارب بر زیست تجربهکنندگان آنها حاصل میشود. همچنین در پایان، به بررسی امکان تاثیرگذاری...
متن کاملبررسی و تبیین ماهیّت علمی و معرفتی ادبیات
ماهیّت علمی ادبیّات، به عنوان تجلّی شهودی و روانی آدمی، تاکنون به طور کامل مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفته است. اغلب نظریه‌پردازان ادبی نیز آن را از منظر زیبایی شناختی و یا اخلاقی مورد توجه قرار داده، و گاهی نیز آن را در حدّ التذاذ نفسانی پایین آورده‌اند. در حالی که میان کارکردهای غریزی ذهن و کارکردهای ادبی و در پی آن میان احساس و اندیشة انسان با جهان هستی رابطة هماهنگ و تنگاتنگی وجود دارد که از طری...
متن کاملمدخلیت عوامل غیرمعرفتی در تجربۀ دینی و امکان پژوهش علمی در باب آن
چکیده بررسی اعتبار تجربه های دینی و برشمردن ویژ گیهای آن، از دیرباز ذهن فیلسوفان دین را متوجه خود ساخته است. ازآنجا که برخی پژوهشهای علمی حاکی از تأثیرگذاریِ عواملی غیرمعرفتی همچون موسیقی، مراقبه و... بر تجربۀ دینی هستند، مقالۀ حاضر علاوه بر برشمردن و تحلیل آنها، در پی احصای تأثیراتی است که از بروز این تجارب بر زیست تجربهکنندگان آنها حاصل می شود. همچنین در پایان، به بررسی امکان تاثیرگذاری پژ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 32
صفحات 31- 48
تاریخ انتشار 2016-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023